Giải Khoa học tự nhiên 9 | No tags
Với lời giải bài tập Khoa học tự nhiên 9 Bài 7: Lăng kính sách Kết nối tri thức hay nhất, ngắn gọn sẽ giúp học sinh lớp 9 dễ dàng trả lời câu hỏi và làm bài tập KHTN 9 Bài 7.
Video Giải Khoa học tự nhiên 9 Bài 7: Lăng kính - Cô Dương Yến (Giáo viên VietJack)
Mở đầu trang 34 Bài 7 KHTN 9: Ánh sáng từ đèn sợi đốt sau khi đi qua lăng kính tạo thành một chùm sáng có màu từ đỏ đến tím như hình bên. Lăng kính có tác dụng gì trong hiện tượng này?
Trả lời:
Lăng kính có tác dụng phân tích chùm ánh sáng đa sắc thành các chùm ánh sáng đơn sắc.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Hoạt động trang 35 KHTN 9: Hãy chỉ ra góc chiết quang, mặt bên, cạnh và đáy của lăng kính có trong phòng thí nghiệm.
Trả lời:
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Hoạt động trang 35 KHTN 9: Thí nghiệm 1: Tìm hiểu hiện tượng tán sắc ánh sáng
Chuẩn bị:
- Lăng kính gắn trên giá (1);
- Đèn chiếu ánh sáng trắng có khe hẹp (2);
- Màn hứng chùm sáng (3);
- Nguồn điện và dây nối (4);
- Tấm kính lọc sắc màu đỏ và tấm kính lọc sắc màu tím (5).
Tiến hành:
- Bố trí thí nghiệm như Hình 7.4.
- Chiếu chùm ánh sáng trắng từ đèn vào mặt bên của lăng kính, dùng màn chắn dịch chuyển phía sau lăng kính để hứng vệt sáng trên màn.
Thực hiện các yêu cầu và trả lời câu hỏi sau:
1. Mô tả đường đi của tia sáng qua lăng kính mà em quan sát được.
2. Viết ra thứ tự các màu trên màn.
3. Những màu sắc khác nhau cho biết điều gì về thành phần của chùm ánh sáng chiếu tới?
Trả lời:
1. Ánh sáng truyền từ đèn chiếu có khe hẹp đi qua lăng kính và đến màn chắn.
2. Những màu sắc có trên màn: Đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím.
3. Những màu sắc khác nhau cho biết thành phần tạo nên chùm sáng.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Hoạt động trang 36 KHTN 9:
Thí nghiệm 2:
Chuẩn bị:
Dụng cụ thí nghiệm như thí nghiệm 1.
Tiến hành:
- Bố trí thí nghiệm như hình 7.4
- Chiếu ánh sáng trắng từ đèn vào mặt bên của lăng kính.
- Lần lượt dùng kính lọc sắc màu đỏ và màu tím chắn vào khe hẹp của nguồn sáng.
- Dùng màn chắn dịch chuyển phía sau lăng kính để hứng vệt sáng trên màn.
Trả lời câu hỏi và thực hiện yêu cầu sau:
1. Khi chiếu ánh sáng qua tấm kính lọc sắc đến mặt bên lăng kính, ánh sáng có bị tách thành nhiều màu không?
2. So sánh góc lệch của tia sáng màu đỏ và màu tím.
Trả lời:
1. Khi chiếu ánh sáng qua tấm kính lọc sắc đến mặt bên lăng kính, ánh sáng không bị tách thành nhiều màu.
- Tấm kính lọc sắc màu đỏ cho ánh sáng màu đỏ truyền qua tới lăng kính và không bị tán sắc khi đi qua lăng kính mà chỉ bị lệch 1 góc về phía đáy lăng kính.
- Tấm kính lọc sắc màu tím cho ánh sáng màu tím truyền qua tới lăng kính và không bị tán sắc khi đi qua lăng kính mà chỉ bị lệch 1 góc về phía đáy lăng kính.
2. Ánh sáng màu tím có góc lệch lớn hơn ánh sáng màu đỏ.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Câu hỏi trang 36 KHTN 9: Ở hoạt động khởi động, hãy giải thích sự tán sắc ánh sáng mặt trời qua lăng kính.
Trả lời:
Ánh sáng mặt trời qua lăng kính sẽ bị tách ra thành chùm sáng có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím vì ánh sáng mặt trời là ánh sáng trắng (hỗn hợp của tất cả ánh sáng đơn sắc, trong đó có bảy màu cơ bản: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím).
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Hoạt động trang 37 KHTN 9: Quan sát Hình 7.6 và cho biết:
1. Khi ánh sáng truyền từ không khí vào lăng kính, tại sao tia khúc xạ IJ lệch gần pháp tuyến hơn so với tia tới SI?
2. Khi ánh sáng truyền từ lăng kính ra không khí, tại sao tia khúc xạ JR lệch xa pháp tuyến hơn so với tia tới IJ?
3. Dựa vào sự truyền sáng qua lăng kính, hãy giải thích hiện tượng tán sắc ánh sáng. Biết rằng chiết suất của lăng kính đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác nhau, chiết suất lớn nhất với tia tím, chiết suất nhỏ nhất với tia đỏ.
Trả lời:
1. Khi ánh sáng truyền từ không khí vào lăng kính, tia khúc xạ IJ lệch gần pháp tuyến hơn so với tia tới SI vì ánh sáng truyền từ môi trường kém chiết quang sang môi trường chiết quang hơn (n21 > 1).
2. Khi ánh sáng truyền từ lăng kính ra không khí, tia khúc xạ JR lệch xa pháp tuyến hơn so với tia tới IJ vì ánh sáng truyền từ môi trường chiết quang hơn sang môi trường kém chiết quang (n21 < 1).
3. Lăng kính có tác dụng phân tách chùm ánh sáng phức tạp (chùm ánh sáng trắng) thành những chùm ánh sáng đơn sắc khác nhau nên khi ánh sáng trắng chiếu qua lăng kính sẽ bị phân tích thành các ánh sáng đơn sắc. Hơn nữa chiết suất của lăng kính đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác nhau, chiết suất lớn nhất với tia tím, chiết suất nhỏ nhất với tia đỏ nên chùm ánh sáng đỏ bị lệch ít nhất và chùm ánh sáng tím bị lệch nhiều nhất.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Câu hỏi trang 37 KHTN 9:
1. Hình vẽ nào trong Hình 7.7 chỉ đúng đường đi của tia sáng qua lăng kính khi lăng kính đặt trong không khí?
2. Một lăng kính thủy tinh có chiết suất n = 1,41. Mặt phẳng tiết diện chính của lăng kính là tam giác đều ABC. Chiếu một tia sáng nằm trong mặt phẳng tiết diện chính tới mặt bên AB của lăng kính với góc tới i1 = 45°. Vẽ đường truyền của tia sáng qua lăng kính.
Trả lời:
1. Hình vẽ đúng là Hình C vì:
- Ánh sáng truyền từ không khí vào lăng kính n21 > 1 nên tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn.
- Ánh sáng truyền từ lăng khí ra không khí n21 < 1 nên tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn và kết quả cho tia ló sẽ lệch về phía đáy của lăng kính.
2.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Hoạt động trang 37 KHTN 9:
1. Nhớ lại kiến thức đã học, khi nào mắt ta nhìn thấy một vật?
2. Khi chúng ta thấy các vật màu xanh, đỏ, trắng thì có ánh sáng màu nào truyền từ vật tới mắt ta?
3. Ban đêm, khi không có nguồn sáng, ta nhìn thấy các vật có màu gì?
Trả lời:
1. Mắt ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật truyền đến mắt ta.
2. Khi chúng ta thấy các vật màu xanh, đỏ, trắng thì có ánh sáng màu xanh, đỏ, trắng truyền từ các vật đó vào mắt ta.
3. Ban đêm, khi không có nguồn sáng, ta nhìn thấy các vật có màu đen.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Câu hỏi trang 38 KHTN 9:
1. Em hãy biểu diễn các tia sáng đến mắt đối với vật ta quan sát thấy màu trắng (Hình 7.9).
2. Quan sát bông hoa hướng dương (Hình 7.10), giải thích tại sao chúng ta nhìn thấy cánh hoa màu vàng, lá màu xanh và phần nhụy có màu nâu.
Trả lời:
1.
2.
- Chúng ta nhìn thấy cánh hoa màu vàng vì có chùm ánh sáng màu vàng từ cánh hoa truyền tới mắt ta.
- Chúng ta nhìn thấy lá màu xanh vì có chùm ánh sáng màu xanh từ lá truyền tới mắt ta.
- Chúng ta nhìn thấy phần nhụy có màu nâu vì có chùm ánh sáng màu nâu từ nhụy truyền tới mắt ta.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Em có thể trang 39 KHTN 9: Vẽ được đường truyền của tia sáng qua lăng kính.
Trả lời:
Đường truyền của tia sáng qua lăng kính.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Em có thể trang 39 KHTN 9: Giải thích được sự tán sắc ánh sáng mặt trời qua lăng kính.
Trả lời:
Ánh sáng mặt trời qua lăng kính sẽ bị tách ra thành chùm sáng có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím vì ánh sáng mặt trời là ánh sáng trắng (hỗn hợp của tất cả ánh sáng đơn sắc, trong đó có bảy màu cơ bản: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím). Hơn nữa chiết suất của lăng kính đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau là khác nhau, chiết suất lớn nhất với tia tím, chiết suất nhỏ nhất với tia đỏ nên chùm ánh sáng đỏ bị lệch ít nhất và chùm ánh sáng tím bị lệch nhiều nhất.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Em có thể trang 39 KHTN 9: Giải thích được một số hiện tượng đơn giản về màu sắc của vật trong thực tế.
Trả lời:
- Vật có các màu sắc (ngoại trừ màu đen) trong thực tế là do ánh sáng màu của vật đó truyền đến mắt ta.
- Ta nhìn được thấy vật màu đen do ta phân biệt được nó với các vật có màu sắc khác.
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác:
Em có thể trang 39 KHTN 9: Chế tạo được dụng cụ đơn giản để trộn màu ánh sáng như Hình 7.12 để chứng tỏ rằng bảy màu kết hợp với nhau sẽ tạo thành ánh sáng trắng từ các vật liệu:
- Bìa cứng trắng.
- Bút màu hoặc bút chì màu (đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím).
- Sợi dây.
- Kéo.
Trả lời:
Các bạn tham khảo link hướng dẫn chế tạo dụng cụ đơn giản để trộn màu ánh sáng:
https://www.youtube.com/watch?v=_z7BDab3N7w
Lời giải KHTN 9 Bài 7: Lăng kính hay khác: