Sinh 12 Cánh diều Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2)
Giải Sinh học 12 | No tags
Mục lục
- Đang tải mục lục...
Quá trình tiến hóa hình thành loài và các đơn vị phân loại trên loài như chi, họ, bộ, lớp
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Mở đầu trang 103 Sinh học 12: Quá trình tiến hóa hình thành loài và các đơn vị phân loại trên loài như chi, họ, bộ, lớp, ngành,... xảy ra như thế nào?
Lời giải:
Quá trình tiến hóa hình thành loài và các đơn vị phân loại trên loài như chi, họ, bộ, lớp, ngành,... xảy ra trong thời gian dài với sự tích lũy các biến đổi nhỏ tạo nên các biến đổi lớn về cấu trúc, hình dạng và chức năng trong cơ thể sinh vật, cuối cùng dẫn tới tiến hóa lớn.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Ngựa cái lai với lừa đực sinh ra con la không có khả năng sinh sản
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 1 trang 103 Sinh học 12: Ngựa cái lai với lừa đực sinh ra con la không có khả năng sinh sản. Các con chó nhà đa dạng về hình dạng, kích thước cơ thể, màu sắc lông (hình 18.1) nhưng một số giống chó nhà khác nhau vẫn giao phối được với nhau và sinh con hữu thụ. Trong số cá thể này, những nhóm cá thể nào thuộc về cùng một loài sinh học, những nhóm cá thể nào thuộc các loài sinh học khác nhau?
Lời giải:
- Ngựa cái và lừa đực là khác loài do có sự cách li sinh sản (trường hợp cách li sau hợp tử - con lai không hữu thụ).
- Các giống cho nhà vẫn thuộc cùng một loài do chưa có sự cách li sinh sản (một số giống chó nhà khác nhau vẫn giao phối được với nhau và sinh con hữu thụ).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Dựa vào hình 18.2, hãy mô tả các cơ chế hình thành loài
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 2 trang 104 Sinh học 12: Dựa vào hình 18.2, hãy mô tả các cơ chế hình thành loài.
Lời giải:
- Hình thành loài khác khu: Trong hình thành loài khác khu, quần thể của loài ban đầu bị chia cắt bởi yếu tố địa lí (cách li địa lí) hoặc một nhóm cá thể di cư tới vị trí cách xa quần thể ban đầu (quần thể sáng lập). Theo thời gian, các nhóm cá thể của quần thể ban đầu bị cách li ở hai khu phân bố chịu tác động khác nhau bởi các nhân tố tiến hóa như đột biến, chọn lọc tự nhiên, dòng gene,... dẫn tới sự khác nhau về cấu trúc di truyền và thích nghi theo các hướng khác nhau. Cuối cùng, cách li sinh sản xảy ra ở các nhóm cá thể này và hình thành loài mới.
- Hình thành loài cùng khu: Hình thành loài cùng khu xảy ra khi trong quần thể ban đầu phát sinh các đột biến lớn, lai xa (lai khác loài) và đa bội hóa, sự cách li sinh thái,... xảy ra ở cùng khu phân bố. Các quá trình đó dẫn tới sự phân hóa cấu trúc di truyền của một nhóm cá thể, làm cho chúng cách li sinh sản với các cá thể khác ở cùng khu phân bố và hình thành loài mới.
- Hình thành loài liền khu: Trong hình thành loài liền khu, các cá thể của quần thể ban đầu sống ở hai ổ sinh thái liền kề bị ngăn cách nhau. Ở vùng tiếp giáp giữa hai ổ sinh thái, các thành viên của các cá thể cùng loài hiếm khi gặp nhau để giao phối và sinh sản. Điều kiện môi trường sống khác nhau dẫn đến sự khác biệt về cấu trúc di truyền giữa hai nhóm cá thể ở hai ổ sinh thái. Theo thời gian, các cá thể ở hai ổ sinh thái không còn giao phối và sinh con hữu thụ, loài mới hình thành.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Tại sao cách li địa lí là điều kiện cần cho sự hình thành loài khác khu
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 3 trang 104 Sinh học 12: Tại sao cách li địa lí là điều kiện cần cho sự hình thành loài khác khu?
Lời giải:
Cách li địa lí là điều kiện cần cho sự hình thành loài khác khu vì mặc dù cách li địa lí không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra những biến đổi tương ứng trên cơ thể sinh vật nhưng là nhân tố tạo điều kiện cho sự phân hóa trong loài:
- Cách li địa lí làm cho các quần thể trong loài bị cách li nhau trong những điều kiện địa lí khác nhau ⇒ Tạo điều kiện cho các nhân tố tiến hóa đặc biệt là chọn lọc tự nhiên tích lũy các đột biến và biến dị tổ hợp theo những hướng khác nhau.
- Cách li địa lí khiến các cá thể của các quần thể trong loài ít có điều kiện giao phối tự do ⇒ Duy trì sự khác biệt về cấu trúc di truyền của các quần thể. Khi sự khác biệt này đủ lớn dẫn đến cách li sinh sản thì loài mới được hình thành.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Vì sao sự hình thành loài mới bằng đa bội hoá đối với con lai khác loài xảy ra phổ biến
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 4 trang 104 Sinh học 12: Vì sao sự hình thành loài mới bằng đa bội hoá đối với con lai khác loài xảy ra phổ biến ở các loài thực vật hơn so với động vật?
Lời giải:
Sự hình thành loài mới bằng đa bội hoá đối với con lai khác loài xảy ra phổ biến ở thực vật vì ở động vật cơ chế cách li sinh sản giữa 2 loài rất chặt chẽ và phức tạp, nhất là ở nhóm có hệ thần kinh phát triển, sự đa bội hóa thường gây nên những rối loạn về giới tính, sẩy thai, chết từ giai đoạn phôi.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Các dấu hiệu nào cho thấy tiến hóa lớn xảy ra trong sinh giới
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 5 trang 105 Sinh học 12: Các dấu hiệu nào cho thấy tiến hóa lớn xảy ra trong sinh giới?
Lời giải:
Các dấu hiệu cho thấy tiến hóa lớn xảy ra trong sinh giới:
- Có sự tích lũy các biến đổi nhỏ tạo nên các biến đổi lớn về cấu trúc, hình dạng và chức năng trong cơ thể sinh vật.
- Hình thành loài mới và các bậc phân loại cao hơn cao hơn loài.
- Xuất hiện các lần đại tuyệt chủng.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Trong số các biến đổi tiến hóa sau đây, biến đổi nào là sự kiện tiến hóa nhỏ
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Luyện tập trang 105 Sinh học 12: Trong số các biến đổi tiến hóa sau đây, biến đổi nào là sự kiện tiến hóa nhỏ, biến đổi nào là sự kiện tiến hóa lớn: (a) sự tiêu giảm cấu trúc xương chi ở rắn và trăn; (b) sự tuyệt chủng của các loài khủng long; (c) thay đổi tần số allele quy định kích thước mỏ ở quần thể chim sẻ trên đảo; (d) sự hình thành lông vũ ở chim; (e) tần số chuột núi lông đen tăng lên, tần số chuột núi lông vàng giảm đi ở vùng đất đá xám đen?
Lời giải:
- Biến đổi là sự kiện tiến hóa nhỏ gồm: c, e.
- Biến đổi là sự kiện tiến hóa nhỏ gồm: a, b, d.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Quan sát hình 18.4, Hãy so sánh mức độ gần xa của mối quan hệ tiến hóa giữa các nhóm vi khuẩn
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Câu hỏi 6 trang 106 Sinh học 12: Quan sát hình 18.4:
a) Hãy so sánh mức độ gần – xa của mối quan hệ tiến hóa giữa các nhóm vi khuẩn và động vật với mối quan hệ tiến hóa giữa các nhóm thực vật và động vật.
b) Tại sao có thể khẳng định các nhóm sinh vật này đều có chung tổ tiên?
Lời giải:
a) Các nhóm vi khuẩn và động vật có mối quan hệ tiến hóa xa hơn so với các nhóm thực vật và động vật.
b) Có thể khẳng định các nhóm sinh vật này đều có chung tổ tiên dựa trên các đặc điểm tương đồng giữa các nhóm sinh vật này được rút ra khi phân tích các bằng chứng tiến hóa ở mọi cấp độ phân tử, nhiễm sắc thể, tế bào, hình thái, giải phẫu, tập tính,…
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Một loài ruồi sống kí sinh trên cây táo gai. Khi cây táo ăn quả được đưa vào
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Vận dụng 1 trang 106 Sinh học 12: Một loài ruồi sống kí sinh trên cây táo gai. Khi cây táo ăn quả được đưa vào trồng phổ biến ở cùng khu vực có cây táo gai, một nhóm ruồi kí sinh trên cây táo gai chuyển sang kí sinh trên cây táo ăn quả. Sau một thời gian dài, loài ruồi kí sinh trên cây táo ăn quả hình thành, được cho là bắt nguồn từ ruồi kí sinh trên cây táo gai. Loài ruồi kí sinh trên cây táo ăn quả hình thành từ cơ chế hình thành loài nào?
Lời giải:
Cây táo ăn quả được đưa vào trồng phổ biến ở cùng khu vực có cây táo gai → Loài ruồi táo ăn quả được hình thành từ cơ chế hình thành loài cùng khu kiểu hình thành loài bằng con đường sinh thái (hai loài này có ổ sinh thái dinh dưỡng – loại thức ăn khác nhau).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác:
Mỗi sinh vật trong hình 18.5 thuộc đơn vị phân loại sinh học nào sau đây, Lớp Cá sụn Chondrichthyes
Giải Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) - Cánh diều
Vận dụng 2 trang 106 Sinh học 12: Mỗi sinh vật trong hình 18.5 thuộc đơn vị phân loại sinh học nào sau đây: Lớp Cá sụn (Chondrichthyes), Lớp Cá vây tia (Actinopterygii), Lớp Thú (Mammalia)? Em dựa vào các đặc điểm nào để xác định nguồn gốc tiến hóa và vị trí phân loại của các nhóm sinh vật này?
Lời giải:
- Cá voi thuộc lớp Thú (Mammalia) vì chúng mang những đặc điểm của lớp Thú:thở bằng phổi, tim 4 ngăn hoàn chỉnh, động vật máu nóng, có lông mao, sinh con và nuôi con bằng sữa mẹ,…
- Cá mập thuộc lớp Cá sụn (Chondrichthyes) vì chúng mang những đặc điểm của lớp Cá sụn: Bộ khung của chúng không được tạo thành từ xương mà là từ sụn (cartilage), có mang, phần lớn là ngoại nhiệt (máu lạnh),…
- Cá chép thuộc lớp Cá vây tia (Actinopterygii) vì chúng mang những đặc điểm của lớp Cá vây tia: đuôi đồng vĩ, vảy láng-xương, tấm tia gắn trực tiếp vào đai (không tấm gốc), vách mang tiêu giảm, bóng bơi mặt lưng,…
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 18: Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại (Phần 2) hay khác: