Giải Sinh học 12 | No tags
Mở đầu trang 56 Sinh học 12: Phân tử DNA được tìm thấy ở đâu trong tế bào nhân thực? Các tính trạng do gene trong ti thể hoặc lục lạp được di truyền như thế nào?
Lời giải:
- Ở tế bào nhân thực, phân tử DNA có thể được tìm thấy ở trong nhân, ti thể và lục lạp.
- Các tính trạng do gene trong ti thể hoặc lục lạp di truyền theo dòng mẹ (con lai mang tính trạng của cá thể mẹ).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Câu hỏi 1 trang 56 Sinh học 12: Quan sát hình 9.1 và mô tả kết quả các phép lai thuận và nghịch ở cây hoa phấn.
Lời giải:
Mô tả kết quả các phép lai thuận và nghịch ở cây hoa phấn:
- Cây mẹ cành lá xanh lai với cây bố bất kì đều cho đời con có 100% cây cành lá xanh.
- Cây mẹ cành lá trắng lai với cây bố bất kì đều cho đời con có 100% cây cành lá trắng.
- Cây mẹ cành lá đốm lai với cây bố bất kì đều cho đời con có 3 loại kiểu hình là cành lá xanh, cành lá trắng và cành lá đốm.
→ Kết quả các phép lai thuận nghịch không tuân theo quy luật Mendel, đời con đều có kiểu hình giống mẹ. Tuy nhiên, ở các phép lai có mẹ lá khảm thì đời con, ngoài kiểu hình giống mẹ còn xuất hiện thêm 2 kiểu hình là lá xanh và lá trắng.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Câu hỏi 2 trang 57 Sinh học 12: Quan sát hình 9.2 và giải thích cơ sở tế bào học của sự di truyền gene ngoài nhân trong thí nghiệm của Correns.
Lời giải:
Giải thích cơ sở tế bào học của sự di truyền gene ngoài nhân trong thí nghiệm của Correns:
- Phân tử DNA lục lạp mang gene mã hóa protein sinh tổng hợp diệp lục nên lá cây có màu xanh. Khi gene này bị đột biến mất chức năng, diệp lục không được tổng hợp làm lá có đốm trắng hoặc màu trắng.
- Giao tử đực (hạt phấn) chỉ truyền nhân cho giao tử cái mà không truyền tế bào chất. Hợp tử phát triển dựa trên khối tế bào chất của giao tử cái (trứng) từ mẹ nên các gene trong lục lạp của giao tử cái (trứng) đều được truyền cho con dẫn tới đời con sinh ra hầu hết đều có màu cành lá giống mẹ:
+ Ở cây mẹ có cành lá xanh, tế bào chứa lục lạp mang gene không đột biến dẫn đến khi giảm phân, chỉ tạo trứng chứa lục lạp mang gene không đột biến. Khi tế bào trứng này thụ tinh với hạt phấn bất kì sẽ tạo hợp tử chứa lục lạp mang gene không đột biến, phát triển thành cây cành lá xanh.
+ Ở cây mẹ có cành lá trắng, tế bào chứa lục lạp mang gene đột biến dẫn đến khi giảm phân, chỉ tạo trứng chứa lục lạp mang gene đột biến. Khi tế bào trứng này thụ tinh với hạt phấn bất kì sẽ tạo hợp tử chứa lục lạp mang gene đột biến, phát triển thành cây cành lá trắng.
+ Ở cây lá đốm, phân tử DNA trong mỗi lục lạp có thể mang gene đột biến hoặc gene không đột biến. Trong quá trình giảm phân, xảy ra sự phân chia không đồng đều tế bào chất chứa các lục lạp (mang phân tử DNA) cho các tế bào trứng khác nhau: trứng chứa lục lạp mang gene không đột biến, trứng chứa lục lạp mang gene đột biến, trứng chứa cả lục lạp mang gene không đột biến và lục lạp mang gene đột biến. Khi các loại tế bào trứng này thụ tinh với hạt phấn bất kì sẽ tạo các loại hợp tử tương ứng, phát triển thành cây lá xanh, cây lá trắng và cây lá đốm.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Câu hỏi 3 trang 58 Sinh học 12: Tại sao kết quả phép lai thuận và phép lai nghịch trong hiện tượng di truyền ngoài nhân không giống nhau?
Lời giải:
Giao tử đực chỉ truyền nhân cho giao tử cái mà không truyền tế bào chất. Hợp tử phát triển dựa trên khối tế bào chất của giao tử cái từ mẹ nên các gene ngoài nhân của giao tử cái đều được truyền cho con dẫn tới đời con sinh ra hầu hết đều mang tính trạng của cá thể mẹ. Điều này dẫn đến kết quả phép lai thuận và phép lai nghịch trong hiện tượng di truyền ngoài nhân không giống nhau.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Luyện tập trang 58 Sinh học 12: Cây ngọc ngân (Dieffenbachia picta) có lá đốm xanh trắng. Khi các lá mới tạo thành, có thể quan sát thấy lá có màu xanh. Hãy giải thích hiện tượng này biết rằng gene lục lạp mã hóa enzyme sinh tổng hợp diệp lục.
Lời giải:
Gene lục lạp mã hóa enzyme sinh tổng hợp diệp lục đồng nghĩa với việc gene này nằm ở tế bào chất. Do trong phân bào, tế bào chất không được phân chia đồng đều cho các tế bào con, dẫn đến sự phân chia không đồng đều và ngẫu nhiên của các lục lạp trong phân bào, khiến có các tế bào chỉ nhận được lục lạp màu xanh hoặc màu trắng cho ra lá màu xanh hoặc màu trắng và có những tế bào nhận được cả hai loại lục lạp cho ra lá đốm.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Câu hỏi 4 trang 58 Sinh học 12: Nhà nghiên cứu có thể sử dụng dòng bất thụ đực tế bào chất như thế nào để nâng cao hiệu quả của quá trình chọn tạo giống ngô lai?
Lời giải:
Tính trạng bất thụ đực tế bào chất do một gene ti thể bị đột biến quy định, được phát hiện ở nhiều loài thực vật như ngô, cà chua, hành tây,... Dòng bất thụ đực tế bào chất không tạo ra được hạt phấn hữu thụ. Do đó, trong công tác lai tạo giống lúa, ngô ở nhiều nước trên thế giới, dòng bất thụ đực tế bào chất được sử dụng làm dòng mẹ vì giúp giảm công sức khử hạt phấn khi thực hiện lai giống.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác:
Vận dụng trang 59 Sinh học 12: Một cặp vợ chồng mong muốn có con nhưng người vợ mắc bệnh di truyền do mang gene ti thể đột biến. Họ quyết định sinh con nhờ phương pháp thụ tinh nhân tạo sau khi chuyển nhân từ tế bào trứng của người mẹ sang tế bào trứng (đã loại bỏ nhân) của người hiến tặng. Em bé sinh ra có mang gene đột biến ti thể của người mẹ không? Gene mã hóa cytochrome oxidase c I (COI) là gene ti thể được ứng dụng trong xác định quan hệ di truyền. Có thể so sánh mức độ tương đồng của gene COI giữa em bé và mẹ để xác định quan hệ huyết thống giữa họ được không? Giải thích.
Lời giải:
- Em bé sinh ra không mang gene đột biến ti thể của người mẹ vì hợp tử không nhận tế bào chất của người vợ.
- Gene COI được di truyền từ mẹ sang con qua ti thể, do đó, có thể so sánh mức độ tương đồng của gene COI giữa em bé và mẹ để xác định quan hệ huyết thống giữa họ. Tuy nhiên, trong trường hợp trên, em bé được sinh ra với ti thể nhận từ tế bào chất của tế bào trứng của người được hiến tặng nên không thể dùng gene COI để xác định quan hệ huyết thống giữa em bé và người mẹ (người cho nhân).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 9: Di truyền gene ngoài nhân hay khác: