Với soạn bài Thần trụ trời trang 26, 27 Ngữ văn lớp 10 Cánh diều sẽ giúp học sinh trả lời câu hỏi từ đó dễ dàng soạn văn 10.

Soạn bài Thần trụ trời (trang 26) - Cánh diều

Soạn bài: Thần Trụ trời - Cô Huỳnh Phượng (Giáo viên VietJack)

1. Chuẩn bị

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính: 

Văn bản “Thần trụ trời” là câu chuyện có ý nghĩa lí giải về sự hình thành sự phân cách giữa trời và đất. Nhờ có công lao của Thần trụ trời, trời và đất không chỉ phân ra làm hai, mà trái đất được hình thành với bầu trời cao rộng, mặt đất có sông, biển, có núi, đồi… 

* Trả lời câu hỏi giữa bài: 

Câu 1 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Chú ý bối cảnh khi thần xuất hiện. 

Trả lời:

Bối cảnh khi thần xuất hiện:

- Không gian:

+ Chưa có vũ trụ

+ Chưa có muôn vật và loài người

+ Không xác định: “đám hỗn độn”, tối tăm, lạnh lẽo

- Thần trụ trời xuất hiện: 

+ Không rõ thời gian, địa điểm: tự nhiên có một ông thần

+ Ngoại hình: thân thể to lớn “không biết bao nhiêu mà kể”, chân bước qua các đỉnh núi.

Câu 2 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Thần đã làm những gì?

Trả lời:

- Thần ở trong đám mù mịt, hỗn độn không biết từ bao lâu, thần bỗng đứng dậy, dùng đầu đội trời lên cao, tay đào đất, đá đắp thành cột để chống trời.

- Thần cứ một mình đắp, đẩy trời lên cao mãi.

Câu 3 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Mục đích giải thích của người kể thể hiện ở những chi tiết nào? 

Trả lời:

- Mục đích giải thích của người kể:

+ Lí do thần dùng cột để chống trời mà không dùng tay, sau đó lại phá cột đi

+ Giải thích vì sao trên mặt đất không bằng phẳng mà có sông hồ, biển, nơi cao thì lại có núi, cao nguyên hoặc hòn đào.

* Trả lời câu hỏi cuối bài: 

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Nêu các sự kiện chính mà thần Trụ trời đã làm. Sự kiện nào liên quan đến ý nghĩa của nhan đề Thần Trụ trời?

Trả lời:

- Các sự kiện chính mà thần Trụ trời đã làm:

+ Từ trong bóng tối bỗng đứng dậy

+ Dùng đầu đội trời, tay đào đất

+ Đắp cột chống trời, đẩy trời lên cao mãi

+ Khi trời đã cao vừa ý, thần phá cột đá và ném ra khắp nơi.

- Sự kiện liên quan đến ý nghĩa của nhan đề Thần Trụ trời: Đắp cột chống trời, đẩy trời lên cao mãi

Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Phân tích trí tưởng tượng phong phú của nhân dân thể hiện qua một số chi tiết hoang đường, kì ảo trong văn bản này.

Trả lời:

- Trí tưởng tượng phong phú của nhân dân thể hiện qua một số chi tiết hoang đường, kì ảo trong văn bản:

+ Một vị thần khổng lồ xuất hiện, thần cao không thể tả xiết.

+ Thần bước một bước là có thể qua từ vùng này hay từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác.

+ Thần tự mình đào đất, đập đá, đắp thành một cái cột vừa to vừa cao để chống trời. 

+ Hễ cột được thần đắp cao lên chừng nào, thì trời dường như một tấm màn rộng mênh mông được nâng dần lên chừng ấy.

+ Mọi chi tiết kể và tả Thần Trụ Trời đều gợi những vòng hào quang, điểm tô tính chất kỳ là, phi thường của nhân vật, thần thoại. Truyện đã nhân cách hoá vũ trụ thành một vị thần.

+ Công việc, Thần làm rất lạ lùng: đội trời lên, đưa cột cao to chống trời, phá cột chống trời, tạo ra núi sông biển cả. Đấy là những công việc quy mô vĩ đại, tạo thiên lập địa, xây dựng cỏi thế gian đúng theo quan niệm về vũ trụ (Trời tròn, đất vuông) của người xưa.

→ Thần Trụ Trời là câu chuyện hoang đường. Hình tượng thần và việc làm của Thần, từ việc xây cột khổng lồ chống trời lên cao tít tới việc phá cột, ném tung đất đá thành núi đồi, đào đất thành sông biển… theo quan niệm của người nhân dân ta trước đây.

Câu 3 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Truyện Thần Trụ trời nhằm giải thích các hiện tượng gì? Cách giải thích ấy có điểm gì giống và khác các truyền thuyết đã học ở lớp 6 như Thánh Gióng, Sự tích Hồ Gươm,...?

Trả lời:

- Truyện giải thích sự hình thành trời đất, núi sông, biển cả theo quan niệm của người nguyên thuỷ. Người nguyên thuỷ hiểu, nghĩ về các hiện tượng tự nhiên bằng những hiểu biết thô sơ, chất phác và trí tưởng tượng phong phú, ngây thơ của minh. Họ cho rằng trời đất, thế gian là do các Thần tạo nên. Cách giải thích ấy tất nhiên là không đúng vì trình độ hiểu biết của con người vào buổi ấu thơ của nhân loại còn rất thấp kém nhưng cũng chứng tỏ tính tích cực, luôn muốn tìm tòi hiểu biết thế giới quanh mình của con người. Hơn nữa, bên cạnh những nhận thức sai lầm, chúng cũng gặp ở đây những chân lý (vạn vật tự tạo và luôn vận động) mà người nguyên thuỷ đã nhận thức thô sơ. Đó là ý nghĩa thứ nhất. Ý nghĩa thứ hai cao đẹp hơn. Đó là sự ca ngợi con người và lao động sáng tạo vĩ đại của họ. Thần Trụ Trời cũng như bao vị thần khác, tuy là thần, có vóc dáng khổng lồ, làm các việc phi thường sáng tạo ra Trời đất, sóng cũng chỉ là hình bóng của con người. Ở các truyện thần thoại khác, thần có khi nửa người nửa thú nhưng trong Thần Trụ Trời, các thần đã mang dáng dấp con người. Con người đã tạo ra thần theo khuôn mẫu của mình.

Câu 4 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Vẽ hoặc miêu tả bằng lời về hình ảnh thần Trụ trời theo hình dung, tưởng tượng của em.

Trả lời:

HS tự hình dung, vẽ hoặc miêu tả về hình ảnh thần Trụ trời theo hình dung, tưởng tượng của mình, một số hình ảnh minh họa:

Câu 5 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Trong phần kết, truyện nêu tên bảy ông thần gắn với việc giải thích nguồn gốc các sự vật, hiện tượng tự nhiên. Theo tưởng tượng của em còn có ông thần nào khác nữa? Tên ông thần ấy là gì?

Trả lời:

- Trong phần kết, truyện nêu tên bảy ông thần gắn với việc giải thích nguồn gốc các sự vật, hiện tượng tự nhiên. Theo tưởng tượng của em, còn có những ông thần khác như: thần Mưa (Pháp Vũ), thần Mây (Pháp Vân), thần Sấm (Pháp Lôi), thần Chớp (Pháp Điện), thần Biển cả, thần Lửa, thần Mặt trời, …

Bài giảng: Thần Trụ trời - Cô Hoàng Hồng (Giáo viên VietJack)

Để học tốt bài hay khác:

Nội dung chính bài Thần trụ trời hay nhất - Cánh diều

Với nội dung chính bài Thần trụ trời Ngữ văn lớp 10 hay nhất bộ sách Cánh diều sẽ giúp học sinh nắm được nội dung của tác phẩm Thần trụ trời.

Nội dung chính bài Thần trụ trời - Ngữ văn lớp 10 Cánh diều

Thuở ấy, khi chưa có thế gian cũng như muôn vật và loài người, có một vị thần với ngoại hình và sức mạnh phi thường xuất hiện. Thần ngẩng đầu đội trời lên, tự mình đào đất, đập đá tạo thành một cái cột chống trời. Công việc cứ tiếp diễn như vậy, chẳng bao lâu trời và đất đã được phân đôi. Khi trời đã cao và khô, thần đã phá cột đi và lấy đất đá ném tung khắp nơi biến thành những hòn núi, hòn đảo, dải đồi cao, biển rộng. Vì vậy, ngày nay, mặt đất không được bằng phẳng.

Bố cục Thần trụ trời

- Phần 1 ( từ đầu đến “sang núi kia”): Bối cảnh thần trụ trời xuất hiện.

- Phần 2 (tiếp đến ... “ bây giờ là biển cả”): Lí giải sự hình thành trời và đất.

- Phần 3 (Còn lại): Nguồn gốc của di tích núi Thạch Môn.

Tóm tắt Thần trụ trời

Thần trụ trời là truyện thần thoại được lưu truyền khá sớm trong dân gian Việt Nam giải thích sự hình thành trời đất tự nhiên: biển, hồ, sông, núi,… Thuở ấy, chưa có sự xuất hiện của loài người và muôn vật. Trời và đất chỉ là một vùng hỗn độn, tối tăm chưa được phân chia rõ ràng. dân gian đã ghi công của các vị thần này trong câu hát được lưu truyền từ đời này sang đời khác và còn truyền đến ngày hôm nay.

Tác giả - tác phẩm: Thần trụ trời

I. Tìm hiểu tác phẩm Thần trụ trời

1. Thể loại: Thần thoại suy nguyên

2. Tóm tắt

Thần trụ trời là truyện thần thoại được lưu truyền khá sớm trong dân gian Việt Nam giải thích sự hình thành trời đất tự nhiên: biển, hồ, sông, núi,… Thuở ấy, chưa có sự xuất hiện của loài người và muôn vật. Trời và đất chỉ là một vùng hỗn độn, tối tăm chưa được phân chia rõ ràng. dân gian đã ghi công của các vị thần này trong câu hát được lưu truyền từ đời này sang đời khác và còn truyền đến ngày hôm nay.

3. Phương thức biểu đạt : tự sự

4. Bố cục:

- Phần 1 ( từ đầu đến “sang núi kia”): Bối cảnh thần trụ trời xuất hiện.

- Phần 2 (tiếp đến ... “ biển cả mênh mông”): Lí giải sự hình thành trời và đất

- Phần 3 (Còn lại): Nguồn gốc của di tích núi Thạch Môn.

5. Giá trị nội dung:

- Sự lí giải của con người dựa vào yếu tố tâm linh, thần kì để giải mã các hiện tượng xung quanh cuộc sống.

6. Giá trị nghệ thuật:

- Sử dụng thành công yếu tố kỳ ảo hoang đường.

II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Thần trụ trời

1. Bối cảnh thần trụ trời xuất hiện

- Trời đất hỗn độn, tăm tối, tự nhiên xuất hiện một ông thần to lớn, “bước một bước từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác”

=> Sự xuất hiện hoang đường, kì ảo, đầy liên tưởng, tưởng tượng phong phú.

2. Lý giải sự xuất hiện giữa trời và đất

- Công cụ: Dùng đầu đội trời lên, tay đào đất đá, đắp thành một cái cột to để chống trời

+ “Cột được đắp cao lên chừng nào thì trời tựa như một tấm màn lớn được dâng cao lên chừng nấy.”

=> Trời đất được phân chia làm hai. “Đất phẳng như cái mâm vuông, trời ở trên như cái bát úp, chỗ giáp ranh giữa trời và đất là chân trời.”

- Sự thay đổi: Thần phá cốt đá đi, ném vung đá và đất. Hòn đá văng ra tạo thành một hòn đảo à Chỗ cao chỗ thấp không bằng phẳng à Tạo thành biển

=> Sự lý giải phong phú, giáu tính tưởng tượng

3. Sự hình thành của núi Thạch Môn

- Từ những núi đá đó tạo thành núi Thạch Môn và trở thành di tích lịch sử, lưu truyền đến tận ngày nay.

Để học tốt bài học Thần trụ trời lớp 10 hay khác:

Thần trụ trời - Tác giả tác phẩm (mới 2025) - Ngữ văn lớp 10 Cánh diều

Với tác giả, tác phẩm Thần trụ trời Ngữ văn lớp 10 Cánh diều hay nhất, chi tiết trình bày đầy đủ nội dung chính quan trọng nhất về tác phẩm Thần trụ trời gồm bố cục, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, dàn ý, ....

Tác giả - tác phẩm: Thần trụ trời - Ngữ văn lớp 10 Cánh diều

I. Tìm hiểu tác phẩm Thần trụ trời

1. Thể loại: Thần thoại suy nguyên

2. Tóm tắt

Thần trụ trời là truyện thần thoại được lưu truyền khá sớm trong dân gian Việt Nam giải thích sự hình thành trời đất tự nhiên: biển, hồ, sông, núi,… Thuở ấy, chưa có sự xuất hiện của loài người và muôn vật. Trời và đất chỉ là một vùng hỗn độn, tối tăm chưa được phân chia rõ ràng. dân gian đã ghi công của các vị thần này trong câu hát được lưu truyền từ đời này sang đời khác và còn truyền đến ngày hôm nay.

3. Phương thức biểu đạt : tự sự

4. Bố cục:

- Phần 1 ( từ đầu đến “sang núi kia”): Bối cảnh thần trụ trời xuất hiện.

- Phần 2 (tiếp đến ... “ biển cả mênh mông”): Lí giải sự hình thành trời và đất

- Phần 3 (Còn lại): Nguồn gốc của di tích núi Thạch Môn.

5. Giá trị nội dung:

- Sự lí giải của con người dựa vào yếu tố tâm linh, thần kì để giải mã các hiện tượng xung quanh cuộc sống.

6. Giá trị nghệ thuật:

- Sử dụng thành công yếu tố kỳ ảo hoang đường.

II. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Thần trụ trời

1. Bối cảnh thần trụ trời xuất hiện

- Trời đất hỗn độn, tăm tối, tự nhiên xuất hiện một ông thần to lớn, “bước một bước từ đỉnh núi này sang đỉnh núi khác”

=> Sự xuất hiện hoang đường, kì ảo, đầy liên tưởng, tưởng tượng phong phú.

2. Lý giải sự xuất hiện giữa trời và đất

- Công cụ: Dùng đầu đội trời lên, tay đào đất đá, đắp thành một cái cột to để chống trời

+ “Cột được đắp cao lên chừng nào thì trời tựa như một tấm màn lớn được dâng cao lên chừng nấy.”

=> Trời đất được phân chia làm hai. “Đất phẳng như cái mâm vuông, trời ở trên như cái bát úp, chỗ giáp ranh giữa trời và đất là chân trời.”

- Sự thay đổi: Thần phá cốt đá đi, ném vung đá và đất. Hòn đá văng ra tạo thành một hòn đảo à Chỗ cao chỗ thấp không bằng phẳng à Tạo thành biển

=> Sự lý giải phong phú, giáu tính tưởng tượng

3. Sự hình thành của núi Thạch Môn

- Từ những núi đá đó tạo thành núi Thạch Môn và trở thành di tích lịch sử, lưu truyền đến tận ngày nay.

Học tốt bài Thần trụ trời

Các bài học giúp bạn để học tốt bài Thần trụ trời Ngữ văn lớp 10 hay khác: