Sinh 12 Cánh diều Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể
Giải Sinh học 12 | No tags
Mục lục
- Đang tải mục lục...
Bằng cách nào mà 46 phân tử DNA của tế bào người với tổng chiều dài khoảng 2 m có thể nằm trong nhân
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Mở đầu trang 26 Sinh học 12: Bằng cách nào mà 46 phân tử DNA của tế bào người (với tổng chiều dài khoảng 2 m) có thể nằm trong nhân (với kích thước khoảng 5 - 20 µm) và dễ dàng di chuyển về hai cực trong nguyên phân, giảm phân?
Lời giải:
Các phân tử DNA liên kết nhiều loại protein chủ yếu là protein histone hình thành nên các nucleosome – đơn vị cấu trúc của nhiễm sắc thể, chuỗi nucleosome cuộn xoắn nhiều bậc giúp nhiễm sắc thể co ngắn 15000 đến 20000 lần so với chiều dài của DNA. Nhờ đó, 46 phân tử DNA của tế bào người (với tổng chiều dài khoảng 2 m) có thể nằm trong nhân (với kích thước khoảng 5 - 20 µm) và dễ dàng di chuyển về hai cực trong nguyên phân, giảm phân.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Quan sát hình 5.1 và cho biết nhiễm sắc thể được cấu tạo từ những thành phần nào
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 1 trang 26 Sinh học 12: Quan sát hình 5.1 và cho biết nhiễm sắc thể được cấu tạo từ những thành phần nào?
Lời giải:
Nhiễm sắc thể của sinh vật nhân thực được cấu tạo từ 2 thành phần là DNA và protein. Protein trong cấu trúc của nhiễm sắc thể gồm nhiều loại khác nhau, trong đó, có protein loại histone đóng vai trò hình thành nên các nucleosome.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Nêu các mức độ cuộn xoắn của nhiễm sắc thể
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 2 trang 26 Sinh học 12: Nêu các mức độ cuộn xoắn của nhiễm sắc thể.
Lời giải:
Các mức độ cuộn xoắn của nhiễm sắc thể:
- Sợi cơ bản (cấu trúc bậc 1) có đường kính 10 nm.
- Sợi nhiễm sắc (cấu trúc bậc 2) có đường kính 30 nm.
- Sợi siêu xoắn (cấu trúc bậc 3, sợi chromatin) có đường kính 300 nm.
- Chromatid (cấu trúc bậc 4) có đường kính 700 nm.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Dấu hiệu nào cho thấy nhiễm sắc thể là vật chất di truyền ở cấp độ tế bào
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 3 trang 27 Sinh học 12: Dấu hiệu nào cho thấy nhiễm sắc thể là vật chất di truyền ở cấp độ tế bào?
Lời giải:
Dấu hiệu cho thấy nhiễm sắc thể là vật chất di truyền ở cấp độ tế bào là nhiễm sắc thể chứa phân tử DNA hay nói cách khác nhiễm sắc thể là cấu trúc mang gene của tế bào, có khả năng lưu giữ, bảo quản thông tin di truyền, điều hòa hoạt động của gene.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Quan sát hình 5.2 và cho biết các gene sắp xếp như thế nào trên nhiễm sắc thể
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 4 trang 28 Sinh học 12: Quan sát hình 5.2 và cho biết các gene sắp xếp như thế nào trên nhiễm sắc thể.
Lời giải:
Các gene sắp xếp nối tiếp dọc theo phân tử DNA của nhiễm sắc thể, mỗi gene chiếm một vị trí (locus) trên nhiễm sắc thể.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Cơ sở của sự di truyền, hình thành biến dị tổ hợp qua giảm phân và thụ tinh là gì
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 5 trang 28 Sinh học 12: Cơ sở của sự di truyền, hình thành biến dị tổ hợp qua giảm phân và thụ tinh là gì?
Lời giải:
Nhiễm sắc thể là cấu trúc mang gene nên cơ sở của sự di truyền, hình thành biến dị tổ hợp qua giảm phân và thụ tinh là sự vận động của nhiễm sắc thể trong di truyền tế bào.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Quan sát hình 5.3, mô tả sự vận động của nhiễm sắc thể trong nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 6 trang 29 Sinh học 12: Quan sát hình 5.3, mô tả sự vận động của nhiễm sắc thể trong nguyên phân, giảm phân và thụ tinh.
Lời giải:
Sự vận động của nhiễm sắc thể trong nguyên phân, giảm phân và thụ tinh:
- Trong nguyên phân: Sự nhân đôi và phân li đồng đều của nhiễm sắc thể mang theo các gene về các tế bào con đảm bảo thông tin di truyền trong gene được truyền chính xác qua các thế hệ tế bào, cá thể (sinh sản vô tính).
- Trong giảm phân: Nhiễm sắc thể chỉ nhân đôi 1 lần nhưng có 2 lần phân chia nên qua giảm phân đã tạo ra các giao tử có bộ nhiễm sắc thể giảm đi một nửa (bộ NST đơn bội n). Ngoài ra, trong giảm phân, hiện tượng trao đổi chéo giữa các chromatid không chị em trong cặp nhiễm sắc thể tương đồng, cùng sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các nhiễm sắc thể trong kì sau I của giảm phân đã hình thành các giao tử mang các tổ hợp gene khác nhau.
- Trong thụ tinh: Sự kết hợp giữa giao tử đực (n) và giao tử cái (n) trong thụ tinh đã khôi phục lại bộ NST lưỡng bội đặc trưng trong các hợp tử được tạo thành, thông tin di truyền được truyền qua các thế hệ cơ thể (sinh sản hữu tinh). Đồng thời, qua thụ tinh, sự kết hợp giữa các giao tử mang các tổ hợp gene khác nhau đã tạo nên nhiều biến dị tổ hợp ở đời con, góp phần tạo nên tính đa dạng của loài (các cá thể cùng loài một số đặc điểm sai khác).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Các gene nằm trên nhiễm sắc thể vận động như thế nào
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Câu hỏi 7 trang 29 Sinh học 12: Các gene nằm trên nhiễm sắc thể vận động như thế nào?
Lời giải:
Nhiễm sắc thể là cấu trúc mang gene nên sự vận động của nhiễm sắc thể trong phân bào là cơ sở cho sự vận động của gene, tạo nên hiện tượng di truyền và biến dị.
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Hoàn thành bảng: Sự vận động của gene trong nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Luyện tập trang 30 Sinh học 12: Tìm hiểu thông tin và hoàn thành bảng 5.1.
Hình 5.1. Sự vận động của gene trong nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
Lời giải:
|
Sự vận động của gene |
Nguyên phân |
Giảm phân |
Thụ tinh |
|
Nhân đôi gene |
x |
x |
|
|
Duy trì tổ hợp gene ở tế bào mẹ |
x |
|
|
|
Hình thành tổ hợp gene mới |
|
x |
x |
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác:
Trong thực tiễn nghiên cứu tạo giống lúa, nhà nghiên cứu thường cho lai hai giống
Giải Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể - Cánh diều
Vận dụng trang 30 Sinh học 12: Trong thực tiễn nghiên cứu tạo giống lúa, nhà nghiên cứu thường cho lai hai giống với mục đích thu được nhiều tổ hợp gene khác nhau, sau đó các tổ hợp này được sử dụng làm nguyên liệu cho quá trình chọn lọc tiếp theo. Dựa vào cơ chế vận động của nhiễm sắc thể trong giảm phân và thụ tinh, hãy giải thích tại sao nhà nghiên cứu có thể thu được nhiều tổ hợp kiểu gene khác nhau khi cho lai giữa hai giống lúa.
Lời giải:
Có thể thu được nhiều tổ hợp kiểu gene khác nhau khi cho lai giữa hai giống lúa vì:
- Trong giảm phân, hiện tượng trao đổi chéo giữa các chromatid không chị em trong cặp nhiễm sắc thể tương đồng trong kì đầu I, cùng sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các nhiễm sắc thể trong kì sau I đã hình thành các giao tử mang các tổ hợp gene khác nhau.
- Trong thụ tinh, sự kết hợp giữa các giao tử mang các tổ hợp gene khác nhau đã tạo nên nhiều biến dị tổ hợp ở đời con, góp phần tạo nên tính đa dạng của loài (các cá thể cùng loài một số đặc điểm sai khác).
Lời giải bài tập Sinh 12 Bài 5: Nhiễm sắc thể và cơ chế di truyền nhiễm sắc thể hay khác: